“Tiểu quách” là từ ghép, được ghép lại bởi hai từ “tiểu” và “quách”, dùng để chỉ các vật đựng thi hài người đã khuất:
- Tiểu: Là phần nằm bên trong quách nơi ta đặt hài cốt vào đó. Quách thường làm bằng sành, sứ,…
- Quách: là lớp áo ngoài bao bọc bên trong tiểu cũng như xương cốt người đã khuất, cũng như là lớp áo bên ngoài bảo vệ hài cốt. Quách là phần quan trọng nhất nó giúp cho hài cốt bên trong không bị hư hại bởi môi trường bên ngoài. Do vậy quách phải được làm bằng chất liệu tốt.
Bên cạnh từ “tiểu quách”, người ta cũng dùng từ “quan quách” với ý nghĩa tương đương. Tuy nhiên, sự khác biệt cơ bản giữa bối cảnh sử dụng hai từ này là: tiểu quách để chỉ vật đựng thi hài người đã khuất đối với việc hỏa táng (thiêu người đã khuất), hoặc địa táng nhưng là giai đoạn cải táng, còn quan quách là để chỉ vật đựng thi hài người đã khuất đối với việc mai táng (hay địa táng: chôn người đã khuất) nói chung. Việc xây quách nhằm hạn chế tình trạng trộm mộ (ngày xưa nhà giàu thường chôn theo nhiều đồ tùy táng quý giá), cũng như để bảo quản thi hài tốt hơn. Tuy nhiên ngày nay đa phần các mộ phần đều chôn trực tiếp quan tài xuống đất, không còn xây quách đá tốn kém như ngày trước.
Tại sao cần có tiểu quách để bảo quản tro cốt người đã khuất?
Việc chuẩn bị quan quách hay tiểu quách cho người đã khuất an nghỉ là nghi lễ tối thiểu cần thiết và cơ bản của một tang lễ của người còn sống dành cho người đã khuất và còn thể hiện sự trân trọng, thành kính của gia đình đối với người đã khuất. Không có tiểu quách hay quan quách thì việc hậu sự coi như không thành, mà gia đình cũng chịu nhiều trách móc ra vào không hay.
Hơn nữa có tiểu quách thì việc bảo quản di hài sẽ được diễn ra dễ dàng và thuận tiện hơn khi an táng và thăm viếng về sau.
Không ai muốn khi người thân qua đời, di hài bị lẫn lộn với cát bụi, bị xâm nhập hoặc bị tàn phá, bởi dù sao đó cũng là những gì cuối cùng còn sót lại của những người thân trên thế gian này. Chính vì vậy, việc có tiểu quách để bảo quản, thờ phụng người đã khuất là vô cùng cần thiết.
Cách lựa chọn tiểu quách
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng (hỏa táng hay cải táng) thì việc lựa chọn tiểu quách để an táng người đã khuất cũng có sự khác biệt:
- Đối với hỏa táng: tiểu quách nên đơn giản, tốt nhất nên có dạng tương tự chiếc thạp, có nắp, đựng tro cốt của người đã khuất. Khi lưu hộc không cần có quách, song nếu chôn thì nên có quách đựng để tránh di dịch, gây đổ vỡ tiểu đựng khi an táng.
- Đối với cải táng: tiểu đựng hài cốt nên có kích thước lớn, hình dạng khối vuông hoặc chữ nhật để tiện bề xếp đặt hài cốt. Nên có quách để đựng tiểu tránh việc di dời, động chạm khi chôn cất an táng. Quách nên có dạng tương đồng với tiểu.
- Về chất liệu: tiểu đựng tro cốt hỏa táng nên bằng gốm, sứ hoặc đá (đá tự nhiên, đá lưu ly…), quách có thể bằng gỗ hoặc đá, tuy nhiên khuyến nghị nên dùng đá để bảo quản hài cốt an toàn nhất có thể.
- Về hoa văn: hoa văn trên tiểu quách có nhiều loại và trong tùy những trường hợp khác nhau thì nên chạm đục vào tiểu quách cho phù hợp. Có thể để trơn, đục rồng, phượng, hoa sen,…
Hoàn thiện tiểu quách làm bằng gỗ
Nếu tiểu quách làm bằng gỗ thì khi hoàn thiện thường có các phương án sau:
- Để mộc không sơn phủ.
- Sơn phủ trần giữ nguyên màu gỗ.
- Sơn son thiếp bạc.
Tùy theo nhu cầu sản phẩm sẽ được hoàn thiện phần tinh như vậy.Nhưng thường thì người ta sẽ sơn son thiếp bạc sản phẩm để tăng phần tranh trọng cho một sản phẩm tâm linh.
Các kích thước tiểu quách
Phụ thuộc vào thi hài của người đã khuất là người lớn, trẻ con, thú cưng…, kích thước tiểu quách cũng cần lựa chọn phù hợp để vừa vặn với lượng tro cốt hoặc kích thước hài cốt, vừa hợp với nhà Chùa vừa hợp với tháp lưu cốt.
Các kích thước thường gặp:
- 16×19cm, 23x22cm, 18x22cm, 18x23cm, 20x20cm đối với người lớn.
- 5cm, 8×7.5cm với thai nhi từ 1-12 tuần.
- 8×9.3cm, 11x11cm, 12.5×9.5cm, 14x11cm, 17×11.5cm, 12x14cm, 13.8x12cm với thai nhi từ 12 tuần trở lên.
